Guztiok dugu harreman berezia gure historiaren une bereziren batean sartu ziren zopa zenbaitekin. Badira gustuko gertatu zaizkigunak edo gure nortasunaren ezaugarri gertatu zaizkigunak; horren adibide ditugu Manuel Vicent idazleak bere haurtzaroko olla deitzen duenari eskaini zizkion orrialde ederrak. Badira behin eta berriz janez, batzuetan hartara beharturik, halako edo holako barazkiren ezin eramana utzi zigutenak betirako, barnetegia, erietxea edo kaserna eta abarrak sekula betirako kirastu ziguten salda txarrak. Baina, lasai, gure bigarren zopa hau beihalako oroitzapen onak berriz ureztatzeko egina da.

Oroimena subjektiboa da, noski, eta gure zopajale ibilbide guztiak bakoitzaren araberakoak dira. Halatan, erraz gerta daiteke salda atsegin honek ez izatea zuen amamaren, zuen izeba zaharraren, zuen inudearen zoparen antzekoa. Hala dela iruditzen bazaizue, berdin-berdin bete du bete-betean bere egitekoa: haren zaporeak eta haren ukituak nortasun dinamika bat eragin dute, zuen gogoan duzuen sentimendu atsegin bati loturiko zoparen ezaugarriak azpimarratu baititu.

Ez du, gainera, batere axola garbure, salmorejo edo kapuśniak zopen pean jaioak garen ala bestela. Bigarren zopa hau omenaldi bat da, beren bizitzaren gehiena, egunean bizpahiru aldiz, senarrarentzat edo haurrentzat «jatekoa prestatzen» eman duten emazteentzako; inoiz ez zuten laudoriorik ez eta eskerrak ere ez espero ez eta jaso ere, bizi ziren gizarteak normaltzat hartzen baitzuen, ez soilik senideentzat sukalda zezaten, baizik eta ongi egin zezaten.

Europa elikagai ugari izaten hasi zenean, gure amatxietako batzuek maizago presta zitzaketen gazte denboran eskura ez zuten zopa gizen eta haragidunen idealera hurbiltzen ziren zopak; gero medikuak hasi zitzaizkien triglizeridoetaz mintzatzen eta sabelbete asko dituzten gizarteen kezkak aipatzen. Dena den, hornituegitzat, lodiegitzat edo kaloria gehiegikotzat harturik ere, eltzekari horiek jarraitu zuten, tradizioaren poderioz, senitarteko une garrantzitsuetara estuki loturik. Hala izan zuten gure belaunaldiek askotan hori ezagutzeko parada, gustua hartzeko parada eta bizirik mantentzeko parada.

Gure «amonaren zopa» ur kopuru handi batean haragi eta barazki zenbait pilpilean egosiz eginiko zopen tribuaren enbaxadorea dugu. Janari sail kosmopolita da eta hainbeste mota da eta hainbeste xehetasun ezen nahiago izaten baita hizkuntzaren zehaztasuna zaintzea itzulpen automatikoa bailatzea baino. Baldin eta puchero bat «eltzekari» deitzen badugu, duen berezkotasun zerbait kentzen diogu. Gure amonen zopak aipatzeak gure nortasunen sotiltasunaz gogoeta egitera gonbidatzen gaitu.